Heilige alen en laatste vakantiedag

Vandaag, onze laatste vakantiedag, haalt Victor ons op om naar Waai te gaan en de Heilige Alen te bezoeken. Alfa de chauffeur was iets vertraagd want hij had autopech. Uiteindelijk waren we rond 10.00 uur onderweg naar het plaatsje Waai.

Terwijl we het plaatsje inrijden zien we regelmatig de gevolgen van de onlusten die hier tussen 1999 en 2005 hebben plaatsgevonden. We zien o.a. de resten van verbrande huizen. We ontmoeten een man die alles heeft meegemaakt en met eigen ogen heeft gezien. Hij vertelt dat een heel groot gedeelte van dit dorp door extremistische Moslims van de andere eilanden is platgebrand en dat er heel veel slachtoffers zijn gevallen. Er werden bommen in huizen gegooid en bussen (vol met passagiers) werden afgesloten, besprenkeld met brandstof en in brand gestoken. Mensen werden onverbiddelijk met een klewang (zwaard) onthoofd. De bewoners van het dorpje Waai zijn met hun kinderen in paniek de jungle in gevlucht en hebben zich daar lange tijd moeten verschuilen. De mensen die hier wonen hebben in die tijd veel familie verloren. Het dorpje ligt tussen twee moslimdorpen in. In het dagelijkse leven gaan de mensen met de verschillende geloven vreedzaam met elkaar om. De moslimse bewoners van die dorpen werden ook compleet verrast door de moordzuchtige acties van de extremisten. Niemand heeft zich op de aanval kunnen voorbereiden en niemand heeft zich kunnen verdedigen.

Er heeft nooit een rechtzaak plaats gevonden en er is nooit iemand opgepakt, gestraft of verantwoordelijk gesteld voor alle leed en aangerichtte schade. Het leger heeft tijdens de onlusten nooit ingegrepen. Als je ziet hoeveel schade er is aangericht aan huizen en gebouwen (zoals kerken) hier op het eiland, dan schrik je. Dit is de realiteit en de onlusten zijn pas 5 jaar geleden geëindigd. De mensen hebben hun dorpen zelf opnieuw opgebouwd met het weinige geld dat ze van de overheid kregen. Vandaar dat er op Ambon veel nieuwe huizen te zien zijn.

We lopen door het dorpje en komen uit bij een beek met kristalhelder water. Aan het begin van de beek zijn veel vrouwen met de was bezig en verderop nemen anderen weer een ochtendbad. We lopen verder en komen bij het punt aan, waar het water vanuit de bergen de beek in stroomt. Een man stapt met een zakje rauwe eieren het water in en tikt één ei een stukje open. Hij maakt met zijn vingers een hard knippend geluid in het water en er komt een enorme aal uit een hol onder water tevoorschijn. De aal zwemt kalm om de man heen en slurpt het rauwe ei leeg. Victor vertelt ons dat er maar een paar mensen in dit dorp zijn die de alen kunnen lokken. De alen zijn heilig verklaart omdat ze telepathische eigenschappen hebben. Ze kunnen bijvoorbeeld rampen voorspellen.

Zie video: Ambon Waai. Heilige alen.

We lopen terug langs het beekje, want de andere alen laten zich niet erg zien. Van de honderd alen die hier zitten heb je totaal geen benul, want ze verschuilen zich onder water in holen. Verderop begint de man weer met de lokgeluiden in het water en nu komen er vijf enorme alen tevoorschijn. Ze krioelen om de man heen en slurpen met veel geluid in één teug de eieren leeg. De mannen hebben de alen aangeraakt. Het was weer een hele aparte ervaring en tevens de laatste excursie van onze vakantie.

Bij het hotel drinken we nog wat en we bespreken de terugreis met Victor. De mannen zijn het geld aan het tellen en komen tot de conclusie dat ze te weinig hebben voor de terugreis. Met Victor rijden ze voor de laatste keer naar een ATM geldautomaat. En ik beëindig bij deze dit reisverslag. Morgen sluiten we deze geweldige vakantie af en nemen we afscheid van Victor onze gepassioneerde, Ambonese gids. Dit afscheid zal ons allen zwaar vallen. We hebben hem in ons hart gesloten. Mede dankzij hem hebben we een onvergetelijke vakantie gehad. Hij is de afgelopen weken onze soulmate geworden. Ik krijg een brok in mijn keel als ik aan het afscheid denk. Het liefst nemen we hem mee in onze koffer. We zijn het er alle drie over eens dat we deze vakantie veel hebben gezien en meegemaakt.

Pam, Tjeerd, Victor en Danny

We hebben ons verwonderd over:

• de schoonheid van dit land met z'n vele (17.508!) eilanden;
• de prachtige ongerepte landschappen;
• de rituelen en de ceremonies;
• de overvloed aan eetbare gewassen in de natuur;
• de dagelijkse gewoontes die zo verschillen met die van ons;
• de eenvoud en de onbevangenheid van de mensen;
• de trots die de mensen uitstralen als ze hun bezigheden en bezit tonen;
• de trots die ze uitstralen als ze over hun eiland vertellen;
• hoe de mensen met gemak met blote handen en voeten in een boom klimmen om kokosnoten of kruiden te plukken;
• de wonderbaarlijke onderwaterwereld.

Door sommige gebeurtenissen waren we aangeslagen. De oorzaak hiervan is vooral het verschil tussen onze culturen. Dat zich aan de andere kant van de aardbol een hele andere wereld bevond wisten we, maar niet dat sommige dingen zo confronterend konden zijn.

We waren onder de indruk van:

• het vele dierenleed. Niet alleen op markten en tijdens rituele slachtingen, maar ook het kippen- en veetransport;
• de bouwvallige stallen waarin dieren zich amper kunnen bewegen;
• de vele zieke (zwerf)honden en katten;
• de armoedige omstandigheden waarin mensen leven;
• de gevolgen van de overstromingen door langdurige regenval;
• de krotwoningen die niet worden opgeruimd en het landschap ontsieren;
• het slechte onderhoud aan gebouwen en wegen;
• de schade, vooral op het eiland Ambon, die doen herinneren aan de onlusten op de Molukken tussen 1999 en 2005.

Eén ding hebben de eilanden die we gezien hebben gemeen en dat is de schoonheid van de natuur. Maar……. eerlijk is eerlijk: Indonesië, je hebt een enorm vuilnisprobleem. Het land wordt ontsierd door héél, héél veel afval en zwerfvuil.

Dit was het dan. Ik vond het leuk en ik hoop jullie ook. Wie weet tot een volgend reisverslag.

Terimah Kasi en Sampai jumpa!

* Als jullie het leuk vinden om meer foto’s te zien, klik dan onder het kopje Navigatie (rechtsboven) op Foto’s. Je komt dan in een overzicht van de verhalen terecht. Klik op een verhaal en je ziet de bijbehorende foto’s. Ik heb de afgelopen week meer foto’s in de albums geplaatst. Als je op Video's klikt dankun je een paar filmpjes bekijken.

Hari ulang tahun

Vanmorgen werd ik wakker met gezang. Nee, dit keer niet van de moskee, maar Tjeerd zong een verjaardagslied voor mij. Vandaag ben ik namelijk jarig. Geen gure, winterachtige dag met cadeautjes, visite en gebak, maar voor de verandering mijn hari ulang tahun in de tropen. Op mijn verzoek geen cadeautjes, maar lekker een dagje shoppen in Ambonstad.

We zaten nog wat na te praten na het ontbijt, toen we Victor aan zagen komen met zijn dochtertje Christie en zijn nichtje. Hij had voor mijn verjaardag een mooie kaart gemaakt en van schelpjes een schildpadje. Christie mocht mij een armband en een ketting geven. Ik was even sprakeloos. Wat aandoenlijk. We hebben gezamenlijk wat gedronken en na een uurtje zijn we met z’n allen naar Ambonstad gegaan. Hopelijk vinden we nog wat leuke souvenirs, want die zijn op de Molukken amper te vinden.

Ambonstad is een drukke, rumoerige stad. Veel mensen zitten, hangen, liggen, staan op de stoepen langs de winkeltjes. Sommigen hurkend en etend uit een kom, de ander met koopwaar en weer een ander slapend langs de kant. De straten worden druk bereden door auto’s en de vele scooters en bejah’s. Nu we weten dat er regels zijn voor de bejah’s m.b.t. de kleur die per dag toestemming krijgen om te rijden, zien we dat men zich vaak niet aan deze regels houdt. Terwijl die dag alleen witte bejah’s mochten rijden, reed er ook een enkele bejah met een andere kleur rond.

Je wordt direct herkend als toerist. De mensen reageren erg vriendelijk en zijn erg dol op Nederlanders. “Hey Mister!” of “Blanda!”. Soms liggen de trottoirs wegens werkzaamheden open, zonder waarschuwing of afzetting dus hati hati (voorzichtig). Heel veel volgepropte winkeltjes met schoenen, kleding, mobiele telefoons met accessoires etc. Boetiekjes, zoals we in Nederland hebben, vind je hier niet. We hebben met z’n allen geluncht. Na de lunch zijn het nichtje van Victor en Christie weer naar huis gegaan. De kleine meid was moe geworden. “Dag tante, dag oom!”, en al zwaaiend verdwenen ze tussen de winkelende mensenmassa. Wij zijn nog even verder gegaan met winkelen. Helaas hadden we qua souvenirs niet veel keuze, maar we zijn wel geslaagd.

We hebben tussendoor nog wat gedronken bij Sibu Sibu, een gezellige bar in het centrum van Ambonstad, waar de muren volhangen met leuke prenten uit het verleden. Ook oude foto’s van Nederlandse voetballers. Op een poster van Simon Tahamata staat een handtekening gedateerd op 17 november 2010. Dat was gisteren! Bij navraag bleek dat hij de dag ervoor een bezoek had gebracht aan de bar en zijn poster had gesigneerd.

Op de terugweg zien we hier en daar dat mensen al bezig zijn met de kerstsfeer aan te brengen. Hier op Ambon kun je rond deze tijd van het jaar amper nog een blik verf kopen bij de doe-het-zelf winkels, omdat iedereen zijn huis binnen en buiten netjes schildert, zodat het er met Kerstmis mooi uitziet.

Rond 17.00 uur waren we weer terug in ons appartement. De mannen zijn even wat gaan drinken bij het zwembad en ik kon even lekker tuttelen. Rond 19.30 uur hebben we de dag afgesloten met een etentje in het restaurant van het hotel. Soto Ajam, want dat smaakt hier voortreffelijk.

Weer een jaar ouder!

Goodbye Sawai

De moskee wekte ons rond 4.30 uur. Vanaf die tijd is het klaaglijke gezang vanuit de speakers niet meer gestopt. De mannen konden het vanwege de herrie niet meer uithouden in bed en zijn buiten op de veranda over de zee gaan zitten staren. De moskee scheen vannacht tot 00.30 uur door te zijn gegaan.

Ook nu gaat de herrie continue door. Steeds dezelfde deun. De luidsprekers draaien overuren. Eerst wordt een bandje afgedraaid en daarna krijgen we een liveuitvoering te horen. Dit is normaal gesproken niet het dagelijkse ritueel. Vandaag is het namelijk Sacrifice-day, oftewel Id al-adha, het belangrijkste offerfeest van de Islam. Iedere moslim, die er geld voor heeft, slacht op de eerste dag van het offerfeest een schaap en dat schijnt niet goedkoop te zijn (ong. €300,--).We zien overal mensen in mooie witte gewaden richting de moskee lopen.

Vandaag vertrekken we rond 9.00 uur van Sawai. De ferry vertrekt om 14.00 uur vanaf de haven in Masohi (de hoofdstad van Ceram) naar Ambon. We hebben tijd genoeg om onze spullen te pakken. Het was een heel aparte ervaring om in dit guesthouse te verblijven. Uiteindelijk vertrekken we een uur eerder, want de boot die ons naar Saka (Noord Ceram) brengt ligt toch al aan de steiger.

Toen we weg vaarden leek het of de vissen ons uitzwaaiden. In groten getale vlogen kleine vliegende vissen over de vlakke Ceramzee. Victor heeft de bestuurder van de boot gevraagd of hij pelan pelan (rustig) over de koraalrand langs de bergen wil varen. Als jullie ooit een keer in de buurt van Indonesië tussen koraal willen snorkelen dan is dit dé plek ervoor. Je vindt hier kilometers koraal. We passeren een guesthouse aan een strandje bij Ora. Het bestaat uit een paar paalhuisjes in de zee en een strandje met ligbedden. Het strandje ligt aan de koraalriffen. Hier zou je de hele dag kunnen snorkelen. Schitterend!

We leggen de boot aan de steiger bij Saka. Hier worden we weer opgepikt door een chauffeur die ons door de jungle naar Masohi rijdt, alwaar we met de ferry naar Ambon zullen varen. Het is een lange zit, net als de heenweg, van 2,5 uur. We hopen dat we in Masohi nog even kunnen winkelen en over de markt kunnen lopen.

We kwamen rond 10.00 uur aan in Masohi en, waar ik al bang voor was, alle winkels waren gesloten vanwege het Moslimfeest. Zelfs de vele marktkraampjes, die normaal gesproken drukbezocht worden, waren leeg. Daar stonden we dan. Om 14.00 uur zou de boot naar Ambon pas vertrekken. Er zat niets anders op dan te wachten. De chauffeur bracht ons naar een strandje waar we lekker bij het water konden vertoeven. Het was er druk want veel mensen brachten hun vrije dag door op het strand.

Met de speedboot terug naar Ambon.

Om een lang verhaal kort te maken: We vertrokken rond 14.30 uur met de grote speedboot naar Ambon. Rond 17.30 uur kwamen we aan bij Baguala Beach hotel. Het hotel heeft uitzicht over de zee. We logeren in een appartement op de begane grond en hebben daardoor veel bewegingsruimte. Er is een zwembad en een restaurant met een kleine kaart. Prima!

’s Avonds, na een uitstekende maaltijd in het restaurant van het hotel, lagen we er op tijd in. Morgen ben ik jarig en gaan we shoppen in Ambonstad.

De wonderbaarlijke onderwaterwereld

Na het ontbijt bezoeken we Pulau Raja, een eilandje een paar kilometer verderop. Anwar komt ons, met zijn zoontje Danny, met de boot ophalen. We hebben onze zwemkleding al onder onze bovenkleding aan, want we gaan na het bezoek op een andere locatie dan gisteren snorkelen.

Als we het eilandje Pulau Raja naderen, horen we een enorm gekwetter in de lucht. Het eiland bestaat uit struiken en mangrovebomen die in een ondiep gedeelte van de zee groeien. Je kunt het niet met de voet betreden.Via een lange steiger, die een stuk het "eiland" in loopt, kom je tussen de bomen en struiken terecht. Wat we dan zien is ongelofelijk. In de weinige hoge bomen die er staan zitten honderden Kelelawars. Kelelawar is de Indonesische vertaling voor Vliegende hond. Ze leven alleen op dit gedeelte van de eilandengroep. ’s Nachts vliegen ze in de omgeving rond op zoek naar besjes. Op het moment dat we over de steiger lopen lijken ze door iets verstoord te zijn en vliegen kwetterend rond. Wat een mooie, grote beesten. En waarom leven ze juist met z’n allen op dit eilandje? Victor kan onze vraag niet beantwoorden.

We varen door naar Batu Supun een andere plek waar we weer gaan snorkelen. De plek is vlak langs de hoge rotsen nabij het hotel. Het is licht bewolkt, ideaal weer om te snorkelen. Gisteren zijn we tijdens het snorkelen namelijk een beetje verbrand op onze ruggen en schouders.

Met onze snorkels op zwemmen we een stukje de zee in en als we daar naar beneden kijken, lijkt het of we ons in een andere wereld bevinden. Het water is kristalhelder en het landschap onder water brult de grond uit. Een wereld in volkomen stilte, alleen de kleuren schreeuwen geluidloos. Gretig kijken we om ons heen. Zoveel koraal in verschillende vormen en kleuren. Het lijkt op een explosie van een enorm, gekleurd boeket. De ene keer zien we de vorm van een enorme, platte schijf, dan weer in een paars, vertakte vorm. En groot! De mooiste, felgekleurde vissen zwemmen ertussen door. Maanvissen gestreept in allerlei kleuren. Op de bodem liggen helblauwe zeesterren roerloos op het witte zand. Regelmatig worden we door een school vissen ingehaald. En dan zwemmen we zomaar tussen een wolk van kleine, dwarrelende, gekleurde, glinsterende, platte visjes. Alsof we ons door een kralengordijn van visjes voort bewegen. Danny en Victor hebben verderop tijdens het snorkelen een zeeschildpad zien zwemmen. Wat een rijkdom in die zee en wat een belevenis. We kunnen geen genoeg krijgen van deze wonderbaarlijkeonderwaterwereld.

Aan alles komt een eind en rond 12.00 uur varen we terug naar de guesthouse. We lunchen weer heerlijk aan de verandatafel.

’s Middags, tijdens het gebrul van de moskee, maken Tjeerd en ik een wandeling door het dorpje dat aan het water achter de guesthouse ligt. Ik wil die schreeuwlelijk van de moskee weleens van dichtbij horen. De kinderen van het dorp begroeten ons vrolijk met: “Hey mister!”. De mensen wonen hier in zelfgebouwde, houten hutten. In de straatjes is het levendig. Vrouwen lopen met wasmanden op hun hoofd naar het beekje dat vanuit de bergen het dorpje in stroomt. Bij het beekje is het een drukte van wassende vrouwen. In dit dorpje wonen echt arme mensen. Ze leven van de visvangst en van alles wat in de omgeving groeit en bloeit. Bij de huisjes aan het water liggen veel bootjes afgemeerd. Je ziet ze de hele dag door heen en weer varen naar de eilandjes rondom waar tuinen aangelegd zijn waar ze hun kruiden, fruit en sago kunnen oogsten.

Bij de moskee aangekomen merken we dat het geluid een stuk minder schalt dan bij de guesthouse het geval is. Maar toch…… ik zou er niet naast willen wonen. Naast de moskee is een plein waar jongens voetballen. We beginnen alweer aardig te transpireren en lopen langzaam terug.

Tijdens de heerlijke avondmaaltijd op de veranda, vertelt Victor dat de bewoners van het dorp achter de guesthouse waarschijnlijk helemaal niet zo arm zijn als het lijkt. Het zijn moslims en die sparen al het geld dat ze verdienen of krijgen voor hun tocht naar Mekka. Dat is hun grootste droom. Niet te geloven, daar sta je niet bij stil.

Onverwachts begint de moskee te brullen. We kijken op onze horloges, 22.00 uur. Vreemd. dat is niet volgens het boekje. Na een half uur besluiten we, voordat het donker wordt, maar naar bed te gaan. Na 23.00 uur blijft het gebrul van de moskee aanhouden en het licht blijft ook branden. Door de herrie heen vallen we evengoed in een diepe slaap.

Snorkelen bij Kasawari, Ceram

Het was even wennen toen we gisteravond in bed lagen. De kamers hebben namelijk geen plafonds. Je kijkt rechtstreeks tegen de rieten dakbedekking van het complex. Alleen de bamboewandjes scheiden de kamers, daardoor dus erg gehorig. Het lijkt een beetje op kamperen. Op het tafeltje naast ons bed ligt de zaklantaarn klaar. We slapen er niet minder door. Tot ± 4.30 uur…. de moskee…… Wat verlang ik terug naar de kerstmuziek die ’s morgens op Saparua door de straat galmde. Ach, het hoort er nu eenmaal bij. We worden steeds makkelijker.

Vandaag gaan we snorkelen bij het onbewoonde eilandje Kasawari, ongeveer 20 minuten varen vanaf de guesthouse. Het is een piepklein eilandje dat je in 10 minuten rondloopt. Eerst varen we over de Salawairivier. De jungleachtige rivier scheidt twee dorpjes. Prachtig is de natuur langs de kanten van de rivier. Er staan o.a. lange rijen Sagobomen en af en toe zie je werkplaatsjes waar de sago wordt verwerkt. Alles gebeurt met natuurlijke middelen. Helaas is er niemand aanwezig, dus kunnen we niet zien hoe het in z’n werk gaat.

Zie video: Ceram, tochtje over rivier de Salawai.

We varen terug naar de Ceramzee, op weg naar het eilandje Kasawari. Eerst plukt Anwar, de eigenaar van de boot, nog even wat kokosnoten om mee te nemen. Danny waagt ook een poging om in een palmboom te klimmen. Helaas…. het lijkt eenvoudiger dan het in werkelijkheid is.

Even later komen we aan op een idyllisch tropisch eilandje met rondom een wit strandje. We breken onze nek over de vele Heremietkreeftjes in allerlei formaten en allerlei soorten en kleuren schelpjes. Wat een koddige beestjes. Je blijft er naar kijken.

Victor en Anwar beginnen meteen met het maken van een barbecue van takken. We hebben van de guesthouse een lunchbox meegekregen. Mie goreng, Telor goreng, Nasi putih, grote stukken ananas en een grote, verse vis voor de barbecue. Even later lunchen we gezellig op het witte zand. Het smaakt allemaal heerlijk.

Victor en Anwar maken een houtvuurtje.

Na het opruimen van de lunch gaat Victor even een tukkie doen. Hij voelt zich niet helemaal fit. Wij snorkelen even later samen met Anwar boven een mooi stuk koraal met de mooiste vissen. Het lijkt een beetje op het koraal bij de veranda van de guesthouse, maar nu zwemmen we tussen de vissen. Prachtig.

Als we in de verte een donkere onweerswolk zien aankomen, varen we terug naar de guesthouse. Terwijl de mannen met hun benen bengelend over de steiger en hun headsetjes op muziek beluisteren, werk ik aan mijn reisverslag. Victor is creatief bezig met viltstiften en een rol tekenpapier. Wat die nou weer aan het fabriceren is? Ondertussen is er een Nederlandse duikploeg aangekomen. We hebben geen erg in ze, want ze bivakkeren in een ander gedeelte van het complex.

Na het eten laat Victor zien wat hij gemaakt heeft. Hij blijkt een zeer gevoelig man te zijn, want hij heeft voor ons drieën een mooi tekeningetje gemaakt met onze namen in kaligrafie er in geschreven. We zijn erdoor ontroerd. Zo’n stoer mannetje met zo’n klein hart.

Voor het slapen gaan spelen Tjeerd en ik nog een potje Patience en Danny gaat lekker vroeg z’n bed in. Victor heeft gezelschap gevonden bij twee collega-gidsen die met de Nederlandse duikploeg zijn meegekomen.

Ceram

Vandaag nemen we afscheid van Marie en John van Rumah RP. Als je niet teveel hangt aan luxe en genoegen neemt met eenvoud, dan is dit een prima guesthouse. Marie is een vriendelijke vrouw en kan koken als de beste. Ze staat altijd voor je klaar, net als zoon John.

Marie wilde ons niet met lege magen laten vertrekken. Ze had ’s morgens vroeg alweer de lekkerste gerechten voor ons staan koken. We hebben het ons weer goed laten smaken. Maar toen was het toch echt tijd om weg te gaan. Een hele sliert kinderen liep met ons naar de steiger, want daar lag het speedbootje. We gaan niet met de grote speedboot, want die vaart niet op zondag, dus regelde Victor een speedbootje van iemand van het eiland.

Met deze boot maakten we de overtocht naar Ceram.

Het bootje heeft drie sterke buitenboordmotoren aan de achterkant hangen. We schatten dat we over ongeveer een uur op Ceram aankomen. Nadat we de steiger verlaten, varen we al zwaaiend naar iedereen op de steiger, de prachtig blauwe Bandazee op. Het bootje is klein en niet erg hoog. De mannen zitten achterin bij de motoren en stikken de moord van de benzinedampen. De jongen die de buitenboordmotoren bedient knijpt emotieloos in Tjeerd’s arm en aait over de goudblonde haartjes. Hij komt van Papoea en heeft nog nooit een blanke van zo dichtbij gezien. Zonder verdere reactie gaat hij door met zijn werk. Het bootje heeft een aardige vaart en maakt flinke klappen op het water. Ik kijk nog even achterom naar het vriendelijke en gastvrije eiland Saparua.

We komen aan op Ceram en stappen de hoge steiger op. Een levensgevaarlijke steiger, waarin veel planken missen. Maakt niet uit, we zijn al gewend aan dit soort situaties. Gewoon even hink-stap-sprong. In de haven onderbreken mannen hun werk en roepen vrolijk: “Hey mister!” naar Tjeerd.

'Hey mister!'.

We hebben een lange autorit voor de boeg. Het duurt 2,5 uur om van het zuidpunt van Ceram naar de noordpunt te komen. De wegen zijn niet overal even goed en het laatste stukje zullen we zelfs we zelfs met een boot naar de eindbestemming Sawai varen. Het laatste stuk van de weg is haast onbegaanbaar en er komen vaak aardverschuivingen voor. Onderweg zien we regelmatig dat er stukken weg het ravijn in zijn gestort. Je zou er maar niets vermoedend rijden in het donker op je fietsje.

In een groot winkelcentrum drinken we eerst even wat. Op de markt kopen we water, kroepoek en banaantjes voor onderweg.

Onderweg stappen we uit en lopen een stuk over de weg die door de jungle leidt. Prachtig groen en enorm hoge bomen. Hier en daar zien we een tropische vogel door de lucht vliegen. Ook hier op Ceram leven geen grote, gevaarlijke dieren. Een eind verderop staat de chauffeur ons op te wachten en rijden we naar de plek waar we met de boot verder varen.

De eigenaar van de boot staat ons al op te wachten en even later zitten we in een uit een lange boomstam uitgeholde boot met buitenboordmotor. Met een goed tempo varen we over de Seramzee. We passeren enorme rijen, steile bergen bekleed met ruige groene bossen. Het water is rustig en zelfs op open zee is het bloedheet.

Na een klein uurtje bereiken we de guesthouse op Sawai. We worden hartelijk ontvangen door eigenaar Ali (Alex). De guesthouse bestaat uit vierhouten paalwoningen op het water. Iedere woning bestaat uit een aantal verblijven met elk een eigen badhok. Wel een douche, maar met koud water. Het is zeer eenvoudig opgezet. Geen toeters en bellen, alleen het hoognodige. Op de kop z’n kant van het gebouw is een enorme overdekte veranda met een grote eettafel met 8 stoelen. Als je vanaf de veranda naar beneden kijkt, ontdek je in het ondiepe water prachtig koraal waar mooie vissen in allerlei maten en kleuren tussen zwemmen. We kunnen onze ogen er niet vanaf houden. Langs het water achter het complex is een moslimdorpje, eveneens met paalwoningen en met een moskee. Dat belooft wat!

Sawai, Ceram.

We installeren ons in onze verblijven en hangen wat rond op de veranda. En dan ineens staan de speakers van de moskee vol open. Het geschreeuw schalt over het dorp, het rustige zeetje en weerkaatst tegen de bergen. Mijn haren gaan ervan overeind staan, wat een rotherrie.

Het schijnt dat het dorpje sinds de moskee er is gebouwd elektriciteit heeft (voor de speakers natuurlijk). Alleen tussen 18.00 uur en 23.00 uur kan men van de elektriciteit gebruik maken (behalve de moskee). Klokslag 18.00 uur gaat de verlichting overal aan en klokslag 23.00 uur is het hier pikkedonker. Er wonen arme mensen in het dorpje die voor de elektriciteit eigenlijk 1000 roepia per dag moeten betalen. Omdat ze dat niet kunnen betalen, kunnen ze maar 5 uren per dag gebruik maken van de elektriciteit. Ook het guesthouse. We kunnen onze apparaten dus alleen tussen 18.00 uur en 23.00 uur opladen. Maakt niet uit, want we zijn overdag toch weg.

Nadat de moskee voor de tweede keer heeft gebruld, wordt de maaltijd op de tafel van de veranda geserveerd. Geen menukaart, maar gewoon eten wat de pot schaft. Het eten is prima.

Na het eten leggen we weer een kaartje….. tot 23.00 uur…… Gezellig.

Aan het strand van Itawaka

Vanmorgen lekker rustig wakker geworden. Het dorp heeft sinds gisteravond een stroomstoring, dus geen knalharde muziek. Vroeg in de ochtend, rond 6 uur, kwam ik onderweg naar het toilet Marie tegen die bij kaarslicht stond te koken.

John heeft voor vandaag een boot gehuurd en gaat ons naar een rustig strandje nabij Itawaka brengen. Tijdens het ontbijt klinkt er ineens weer muziek door het dorp, dat betekent dat er weer elektriciteit is. We pakken onze spullen en vertrekken. Marie geeft ons voor de lunch pannetjes met Nasi goreng, gebakken ei en gebakken vis mee.

Even later varen we in een lange, smalle uitgeholde boomstam met buitenboordmotor over de Bandazee. De zon brandt al goed. Het is heerlijk op het water. Wel jammer dat mensen in Indonesië hun troep in de zee gooien. Onderweg komen we dan ook veel rotzooi tegen. Vooral plastic troep. In de ondiepe gedeeltes van deze zee zie je duidelijk het koraal door het kristal heldere water.

Reuzenschelpen op het strand bij Itawaka.

Bij Itawaka varen we recht op een strandje af. Er staat een prachtig huis bij. Victor vertelt dat het van Nederlanders is. Door een grondverzakking is het onherstelbaar beschadigd geraakt. De schade, in de vorm van scheuren, is duidelijk te zien. Zonde.

We hebben een paar uur genoten van het heerlijke zeewater. Tussen de rotsen zwommen knalblauwe en zwart-wit gestreepte visjes. Op het strandje barst het van de Heremietkreeftjes.

Na de lunch zijn we verder gevaren naar een ander strandje. Nog mooier dan het eerste. We vonden er enorm grote schelpen. Op een gegeven moment vonden we kokosnoten en probeerden ze te openen. Victor en John konden ons vertellen dat de kokosnoten niet goed waren. Maar geen probleem. Voordat we het wisten zat Victor al hoog in de palmboom (ongeveer 15 meter hoog!) om goede kokosnoten voor ons te plukken. Ongelofelijk hoe de mensen hier met blote voeten in een boom kunnen klimmen. John sloeg met een groot mes een kap van de kokosnoot en even later dronken we verse melk en aten we het vlees van de kokosnoot. Heerlijk.

Victor in de klapperboom.

Van een visser die met zijn bootje langs het strandje kwam, kochten we voor Marie een enorme verse tonijn voor 40.000 roepia (ongeveer 3 euro). Rond 17.00 uur keerden we weer terug naar Ihamahu. We zijn allemaal lekker bijgekleurd. John is verbaasd over de kleur van Tjeerd z’n huid. Hij wrijft over Tjeerd’s arm en zegt herhaaldelijk: “Mirah udang!”, Victor legt aan Tjeerd uit dat het rode garnaal betekent.

Voor de warme maaltijd wachtte ons een verrassing. Marie had Papeda gemaakt. Eindelijk kon Danny het gerecht proeven. Hij was er zo nieuwsgierig naar. Het was een grote teleurstelling. Hij vond het helemaal niets. Na één hap hield hij het voor gezien. Het is niet echt een geweldig lekker gerecht. Ik vond het een beetje op Soeoen lijken, maar dan in een dikke, vloeibare vorm.

‘s Avonds hebben we weer gezellig gekaart. Marie zit op het muurtje van de veranda met mijn headsetje op haar hoofd en zingt, in haar sarong en kebaja, mee met de Krontjongmuziek op mijn IPod. Morgen vertrekken we naar Ceram.

Selamat pagi and a Merry Christmas

Vanmorgen ontwaakten we met knoertharde kerstmuziek. Aan de ene kant van het huis galmde “I’m dreaming of a white Christmas” door het straatje en aan de andere kant “I see a bad moon rising” van CCR. Ik kijk op mijn klokje….. 6.00 uur!!

Vannacht werden we vaak opgeschrikt door het geblaf van wakende honden. Het wemelt hier van de honden en puppies. Helaas kan ik mijn aaibehoefte niet aan hen kwijt, want sommigen lijken schurft te hebben. Zielig. Regelmatig horen we ze kermen en dan blijkt oma van de overkant ze weg te jagen en ze er weer flink van langs te geven. Als in de verte één hond begint met blaffen, slaat de rest van de honden in het dorpje, inclusief de puppies, ook aan.

Tjeerd zat al op de veranda. Hij was er rond 5 uur al uit. Hij is ’s nachts regelmatig wakker geworden door geluiden en doordat hij in gevecht raakte met de klamboe boven het bed.

Marie was al druk bezig met vegen en met het avondeten. We hebben allemaal slecht geslapen door de warmte (geen airco, geen ventilator….) en door het geblaf van de honden.

Voor het ontbijt heeft Marie heerlijke pisang goreng gemaakt en de koffie en thee staat al voor ons klaar. We worden enorm door haar in de watten gelegd. We eten al starend over de zee het smakelijke ontbijt. Er worden weinig woorden gewisseld. We verstaan elkaar toch niet want oma heeft haar kerstmuziek knalhard aan staan.

Om 9.00 uur staat het busje voor de deur. Er moest eerst een wiel verwisseld worden en daarna zijn we richting het dorpje Booi gereden. Een mooi dorpje, met leuke gekleurde huisjes en mooi gelegen aan zee. Ook hier liggen op straat de kruidnagelen te drogen. Een goede handel trouwens, die kruidnagelen. De mensen krijgen er goed voor betaald. Bij het strand stoppen we even. We speuren het strand af naar mooie schelpjes en lummelen wat rond.

Onderweg naar Haria komt een gevoelig onderwerp ter sprake, de onlusten op de Molukken die zo’n 10 jaar begonnen. We hadden thuis al gelezen over de onverwachte overval van de extremistische moslims afkomstig van Java, en andere eilanden, op Ambon. De afschuwelijke moordende wijze waarop zij over het eiland zijn getrokken. Er zijn veel doden gevallen, waaronder Victor’s vader en zus. De mensen werden compleet verrast en hebben zich nooit kunnen verdedigen. Er heerste complete paniek. Niemand weet wat nou precies de aanleiding is geweest. Victor zegt niet veel. Tijdens het gesprek zie ik dat zijn ogen beginnen te glanzen van emotie en boosheid. Hij zegt: 'I forgave, but I never forget. But we have to move on'.

In Haria aangekomen passeren we het museum(pje) van Pattimura. Nadat we eerst de eigenaar, Angky Matulessy(een afstammeling van Pattimura in de jongste generatie), hebben wakker gemaakt, kunnen we naar binnen. Het is een zeer eenvoudig kamertje met wat stoffige, ingelijste, officiële bescheiden en foto’s van de strijder aan de muur. De man bekijkt ons een beetje verbaast als we ons voorstellen met onze achternaam. Tja, we heten toch echt zo…. Aan de muur hangt een stamboom. We bekijken hem zorgvuldig, maar zien geen aanknopingspunt. Pattimura zelf heeft geen nazaten. Hij had maar één broer van waaruit de stamboom verder is gegaan. In een kamertje, dat eerst opgeruimd moest worden voordat we binnen mochten komen, staat een vitrine met de kledij en het schild met zwaard, waarin Pattimura heeft gevochten en uiteindelijk in is opgehangen. Helaas geen aandenken te koop, behalve een bronzen beeldje van ongeveer 100 euro. Nee, het beeldje is niet mooi. Het ziet er goedkoop en oud uit. We kopen het niet….

We lunchen weer in het enige restaurantje op het eiland en vertrekken na een uurtje naar Fort Duurstede. Dit fort werd gebouwd in 1691 op de rotsen, op ongeveer 6 meter hoogte, aan de kust van het eiland Saparua. In het fort bevindt zich een aantal gebouwen, o.a. pakhuizen voor kruidnagelen en andere goederen, een gevangenis en een waterput. Op 15 mei 1817 werd het fort veroverd door de bevolking van het eiland onder leiding van Thomas Matulessy (alias Pattimura). Daarbij werden alle mensen die zich in het fort bevonden vermoord, behalve het 6-jarige zoontje van resident Van den Berg. De redding van dit kind gaf Thomas Matulessy de naam Pattimura, wat 'groothartig' betekent.?Na de herovering van het fort (en de macht), waarvoor de Nederlanders zeer zware offers hebben moeten brengen, werd Pattimura opgehangen.

Bij het fort aangekomen blijkt het gesloten te zijn. Geen probleem, want de bewaker is in de buurt en opent de poort van Benteng Duurstede (fort Duurstede). Vanuit de kanonsgaten in de muur van het fort kun je zien dat het een uitstekend strategisch punt is geweest voor de Nederlanders. Aan de overkant zie je strand Pantai waisisil van waaruit Pattimura in 1817 met zijn gevolg het fort aanviel. Victor kan precies aanwijzen waar Pattimura zijn bijeenkomst hield, dat was op Gunung Saniri.

Naast het fort is een klein strandje waar we even lekker kunnen uitblazen. We zwemmen wat en halen het tekort aan slaap van afgelopen nacht in. Op het strand zijn wat kinderen zeesterren aan het verzamelen. Enorme grote beesten.

Rond 17.00 uur zijn we weer terug en mandiën ons om de beurt. Danny praat nog even met Victor en John over de stamboom van Matulessy. Toevallig had ik nog wat informatie meegenomen vanuit Nederland, waarop wat namen stonden. Er lijkt een aanknopingspunt te zijn en de mannen brengen een bezoek aan iemand in het dorp die er misschien meer vanaf weet. Na een goed uur komen ze onverrichter zaken terug. De informatie is wat ingewikkeld en ze zijn geen steek wijzer geworden. De vrouw die we de dag ervoor hadden bezocht, moet meer weten over onze familie. Helaas is ze oud en veel vergeten.

John haalt Sopie, op Victor’s verzoek. Victor’s beschrijving van het drankje is heel anders dan wat de mannen op Sulawesi hebben gedronken. Waarschijnlijk hebben ze toen palmwijn gedronken en Sopi is daar weer een distillaat van.

’s Avonds spelen we weer een potje Joker. Om de beurt nemen we een slok van de Sopie en inderdaad het smaakt anders. Het lijkt een beetje op verdunde jenever. Het was weer een gezellige avond. Rond 23.00 uur lagen we in bed.